Siyasi Tarih İl Binası’nın Duvarlarında!

****

Ancak benim en çok ilgimi çeken partinin belleğinin ortaya çıkarılmasıydı.

Cumhuriyet’in kuruluşundan bu yana CHP’ye emek vermiş önemli isimlerin tümünün izi duvarlara kazındı; hem de hiçbir ayırım yapılmadan…

İl Başkanı İsmet Karaca, bina tadilatı yapılırken Cihan Öztürk, Yaşar İlbay, Dursun Öztopaloğlu’nun büyük emek harcadığını belirtmekle kalmadı, duvara astığı fotoğrafla da bunu kayda geçirdi.

Şunun altını özellikle çizeyim, kentin hatta ülkenin siyasal tarihini yazmak isteyenler için çok önemli bir kaynak ortaya koydu CHP…

Bursa’dan seçilen tüm milletvekilleri, senatörlerin isimleri orada…

Bursa valileri, belediye başkanları, CHP’nin il başkanlarının tümümün listesi titiz bir araştırmayla belirlendi.

Örneğin 1924 yılında CHP’nin ilk il başkanının Dr. Fikret Onuralp olduğunu ben orada öğrendim; yine Demokrat Parti’nin kurucularından TBMM başkanlığı görevinde de bulunmuş olan Refik Koraltın’ın Bursa valiliğinin yanı sıra 3 yıl CHP Bursa il başkanlığı yaptığını da…

Hem il başkanlığı hem valilik görevinde bulunan son ismin Refik Koraltan olduğuna, ardından bu uygulamanın ortadan kaldırıldığına ilişkin bilgi de anı duvarında yerini aldı.

1924’den 2022 yılına dek CHP’nin 34 il başkanının fotoğrafları var. Bülent Aktaş, Sadık Çakar, Hakan Aşlar, Kemal Demirel, Şahin Gencal gibi CHP il başkanlarının yanı sıra SHP’nin il başkanları Kemal Ekinci, Mithat Kırayoğlu gibi isimler de duvarlara asıldı.

Elbette Gürhan Akdoğan, Metin Çelik, Zafer Yıldız, Şadi Özdemir, Hüseyin Akkuş’un fotoğraflarına da yer verildi.

Duvarda 29 Ekim 1931 yılında Bursa’daki Atatürk heykelinin açılış töreninden fotoğraf var.

Saldırıya uğrayan Samsun’daki Atatürk Anıtı ile aynı gün açılmış…

Bursa’dan seçilen ilk kadın milletvekili Şekibe İnsel’in fotoğrafı da duvarı süslüyor. İnegöl’ün İsaören köyünden… 8 Şubat 1935 yılında Türkiye’nin ilk kadın milletvekili oluyor. Şekibe İnsel evlilik yoluyla İnegöl’e geliyor.

Bir başka kadın milletvekili Zehra Budunç… Kuvayi Milliye’nin istihbaratçılarından biri… İlk karma okulu Maksem’de açıyor, adını da ‘Bizim Mektep’ koyuyor.

Tam bu noktada ilginç bir bilgi veriyor İsmet Karaca:

“Bu okul daha sonra Selçukhatun, Mavi Köşe’nin oralarda bir yere taşınıyor. Ve bu okulun öğrencilerinden biri yaşıyor. Tüm Türkiye onu tanıyor: Muazzez İlmiye Çığ… Ayrıca ünlü karikatürist Cemal Nadir de bu okulun öğrencisi…”

Zehra Budunç, 1946-50 döneminde milletvekili olmadan önce Türkiye’nin ilk kadın belediye başkan yardımcısı… Hatta Bursa bandosu kurucularından…

Başkan Karaca, “Zehra Hanım 1950 yılında aday oluyor, seçilemiyor, İstanbul’a gidiyor, bir daha izine rastlayamadık” diyor.

Merinos fabrikasının temel atma törenin fotoğrafı da var duvarda…

CHP Bursa İl Başkanı Karaca öyküsünü anlatıyor:

“Atatürk temel atılırken fabrikanın 2 yıl 2 ay 2 gün içinde bitmesini istiyor. Hani şu Sarı Zeybek’i oynadığı Bursa Belediyesi’ndeki son yemekte neden bu sürede bitmesini istediğini çevresine sorunca doğru cevap alamıyor, bunun üzerine Bursa’nın o süre içinde işgal altında kaldığını, TBMM kürsüsüne kara örtü serildiğini söylüyor.”

İlginç başka öyküler de var.

1973 yılında seçimi kazanan Mustafakemalpaşa Ovaazatlı Belediye Başkanı Mehmet Tunca’nın okur-yazar belgesi yok diye seçimi iptal ediyorlar. Sonra dönemin Milli Eğitim Müdürü okuma-yazma kursu açıyorlar, başkan gidip belgesini alıyor ve bir aday olup kazanıyor.

Cumhuriyet döneminin ilk belediye başkanı Ahmet Muhtar’ın fotoğrafının önüne gelince İsmet Karaca, “Cumhuriyet döneminin en başarısız belediye başkanı Alinur Aktaş’tır. Ahmet Muhtar efendinin kemikleri sızlıyor” diyerek günümüz siyaseti için de mesaj veriyor.

Bu yazının dipnotu: Ahmet Emin Yılmaz, Yusuf Kayışoğlu, Yüksel Baysal, Türkan Genç, Gül Kolaylı gibi yazarların da yazılarından örnekler var.