İbrahim Sanalp yazdı; BÜTÜN

Köşe yazarımız İbrahim Sanalp makalesinde;

Bütün, parçaları olandır. Bütünün parçaları vardır. Bütünün parçaları eşit olur. Felsefe bilgisi, dünyaya bir bütün olarak bakar. Felsefe bilgisi insanlara, olaylar ve olgular hakkında “neden ve niçin” gibi sorular sordurur. Felsefe bilgisinin ortaya koyduğu bilgiler değişir. Dini bilgi dışındaki bilgi türlerindeki değişim de felsefe bilgisini etkiler. Felsefecilerin getirdikleri farklı düşünceler, felsefe bilgisini etkiler. Gelişme ve ilerleme olur. Felsefe bilgisini yasaklamak, bütün kavramına uymaz.

Bilgi felsefesi, altı bilgi türüne ayrılır. Günlük bilgi, teknik bilgi, dini bilgi, sanat bilgisi, bilimsel bilgi, felsefe bilgisi… Her bilgi türü, dünyaya bir bakış açısı olur. Dini bilgi, inanarak öğrenilir. Diğer beş bilgi türü sorgulanarak öğrenilir. Bilgi felsefesi, bilgi bütünlüğü olur.

Bilgiyi ikiye ayırmak, değişik kelimelerle yapılır. “Dini bilgi-dünya bilgisi, kalıplaşmış bilgi-değişen bilgi, din işleri bilgisi-devlet işleri bilgisi, din işleri bilgisi-dünya işleri bilgisi, kutsal bilgi-işlev bilgisi” gibi ayrımlar yapılır. Bilgiyi, bilgi türlerine ayırmak, felsefe bilgisi olur.

Bütün kavramı ve bütün-parça kuralı, zihin yoluyla oluşturulur. Sistem, bütün kavramına göre kurulur. Sistem, parçalardan oluşur. Rasyonalizm kelimesi, akılcılık anlamı yanında, sistem oluşturmak anlamına gelir.

Dini bilgi, dünya bilgisini kutsayıp kabul eder. Dini bilgi, kutsal metinlerin sayfaları arasından, ayetlerin çizdiği çerçeve içinden dünyaya bakar. Kıyas yapılır. Dünya bilgisi, beş duyuyla doğrudan dünyaya bakar. Araştırma yapılır. Dini bilgi, değişmez, artmaz. Yorum değişir. Dünya bilgisi, değişir, artar. Yorumlar değişebilir. Dini bilgide her şey, Allah’a dayanır. Dünya bilgisinde her şey, doğaya dayanır.

Bütün kavramına göre, bilginin bir parçasını alıp anlatmak, slogan olur. Dini bilgiyle anlatmak slogan olur. Dini bilgi, kutsal dini bilgi ve kutsanmış dünya bilgisi olur. Dünya bilgisiyle anlatmak, slogan olur.

Siyaset bilgisinde, bilginin ikiye ayrılması esastır. Laiklik ve sekülerizm: bilginin ikiye ayrılması olur. Devlet-dünya işleriyle ilgili bilgileri, “dini bilgi ve dünya bilgisi bütünlüğü içindeki yerini belirtip” anlatmak gerekir.

Felsefe bilgisini yasaklamak, bilgi bütünlüğünün öğrenilmesine zarar verir. Siyaset bilgisinde, dini bilgi ve dünya bilgisini karışık kullanmak: kuralsızlık olur. Kuralsızlık, bilgi bütünlüğünün öğrenilmesine zarar verir. Bu duruma tepki gösterip, “ilim-bilimle kalkınacağız, aklımızı kullanacağız” demek: slogan olur. Slogan, toplumu kutuplaştırır. Bütünü, bütün-parça ayrımını anlatmak gerekir.

Maneviyat ve maddiyat bir bütün olur. Manevi bilgi ve maddi bilgi bir bütün olur. Manevi bilgi ve maddi bilgi: bilgi bütünlüğü olur. Bilgi bütünlüğü üstünde, toplumda kalkınma olur. Kültür-medeniyet, bilgi bütünlüğü olur. Kültür-medeniyet, insanın ürettiği her şey olur.