Her geçen gün artıyor… Dikkat çekmemek için bunu yapıyorlar!

Milliyet, Bitlis’in Tatvan ilçesinde Afganistan’daki savaştan ve Taliban’dan kaçan Afgan göçmenlerle konuştu. Rahva Düzlüğü’nde bir geçitte kendilerini büyükşehire götürecek insan kaçakçılarını bekleyen göçmenler, ‘Taliban askeri olmak istemiyoruz. Yaşamak için kaçmak zorundayız’ diyor.

Taliban’ın Afganistan’da güçlenmesinin ardından ülkede başlayan göç Türkiye’ye de yansıdı. İran ve Van üzerinden Türkiye’ye kaçak yollarla giriş yapan Afgan göçmen sayısı, her geçen gün artıyor. Yetkililer, İran ve Irak sınırlarında güvenlik duvarı ve devriye yolu çalışmalarının yapıldığını aktarsa da düzensiz Afgan göçmenlerin Türkiye’ye geçişi devam ediyor.

Yol boyu göçmen

Milliyet olarak, Taliban göçünün izini sürmek için önceki gün Van’daydık. Yerel kaynaklardan, artan güvenlik önlemleri nedeniyle kaçak geçişlerin gece saatlerinde yapılmaya başladığını öğrenir öğrenmez, kaçakçıların yeni geçiş güzergâhı Bitlis Tatvan’a doğru yola çıktık. Yol boyunca sık sık 3’er 4’er kişilik göçmen gruplarıyla karşılaştık. Tatvan, sıcağın altında saatlerce yürüdüklerine tanıklık ettiğimiz göçmenlerin bekleme durağıymış.

Dikkat çekmemek için toplu gelmediklerini ve gruplar halinde gelip Tatvan’da toplandıklarını söyleyen göçmenlerin, ilçede “eski otogar” denen alanda bir araya geldiklerine tanıklık ettik. “Rahva Düzlüğü” denen yerde bulunan bir alt geçitte ise aralarında kadın ve çocukların da olduğu yaklaşık 200 kişilik grubun gizlendiğini gördük. “Ne getireceği belli olmayan güzel yarınlara” yazılı duvarın önünde soluklanan Afgan gençler, Ankara, İstanbul, Konya gibi illere insan kaçakçıları aracılığıyla gönderilmeyi bekliyordu.

‘18 gündür yoldayız’

Günler süren zorlu yolcuklarının ardından Türkiye’ye kaçak yollar giriş yapan göçmenlerin genel geliş sebebi ise ekonomik yoksunluk ve can güvenliği. Afgan göçmenler genellikle işsizlik ve Taliban’ın bölgedeki gücünün artması sonrası Türkiye’ye doğru yola çıktıklarını anlattılar. 27 yaşındaki Muhammed Yusuf, İstanbul’daki tanıdıklarından haber bekliyor. Yusuf, “Afganistan’da iş yok. Türkiye’ye de çalışmak için geldim. 18 gündür yoldayız. İstanbul’a gitmek istiyorum. İstanbul’da tanıdıklarımız var. Para kazanırsam ailemi de yanıma alacağım. Şimdi benimle gelemezlerdi. Yollar çok kötü, polis arkadaşlarımızı yakaladı. Bir yandan açlık bir yandan da Taliban var. Ölmek istemiyoruz” dedi.

‘İstanbul’a gideceğim’

Arkasında ailesini bırakan Mustafa Hani (20) de 25 gündür yolda olduklarını söyledi. “Afganistan’da savaş var, iş yok” diyen Hani de Taliban’dan kaçtığını vurgularken “Taliban da asker olmamızı istiyor. Olmazsak kellemizi kesiyor. Biz de kaçıp geldik. İstanbul’a gideceğim, orada çalışıp sonra da ailemi yanıma alacağım. Ailemi geride bırakmak zorunda kaldım. Biraz para biriktirdikten sonra Avrupa’ya gideceğim” dedi. Altı yıl önce de Türkiye’ye gelen ve 2 yıl çalıştıktan tekrar Afganistan’a dönen Muhammed Arif (31), Konya’ya gidecek. Daha önce Konya’da Afgan lokantasında çalıştığını belirten Arif, “Para biriktirince de ailemi yanıma alacağım. Konya’da çalıştığı Afgan lokantasına gideceğim” dedi.

‘Ölmek istemiyorum’

Afganistan’dan Taliban’ın askeri olmamak için kaçtığını söyleyen 15 yaşındaki Beşir Ahmet, eline silah almak istemediğini söyledi:

“Taliban’dan kaçtık. Orada kalsaydık onların askeri olacaktık. Olmasak bizi öldürürlerdi. Biz de Türkiye’ye geldik. Burada çalışmak istiyoruz. 18 gündür yürüyoruz. Sıcakta zor oluyor, yürümekten ayaklarımızın altı su topladı. Ülkemi seviyorum ama savaştan kaçıyorum. Okumak istiyorum, elime silah almak istemiyorum.”

Güzel yarınlara…

“Ne getireceği belli olmayan güzel yarınlara” yazılı duvarın önünde soluklanan Afgan gençler, insan kaçakçılarının kendilerini Ankara, İstanbul, Konya’ya göndermelerini bekliyor.

Kaçarken ölüyorlar

Rahva Düzlüğü’nde bekleyen göçmenlerden 20 yaşındaki Rahmi Muhammed, aralıksız 30 saat yürüdükten sonra buraya ulaştıklarını anlattı ve şunları dedi: “Bizim ülkede her gün Taliban insanları öldürüyor. Her gün savaş var. İş yok. Biz de bundan dolayı Türkiye’ye geldik. Yaşamak istiyoruz. Aralıksız 30 saaten fazla süredir yürüyerek buraya ulaştık. Yolda hayatını kaybeden kadınlar oldu. 20 yaşındayım kendimi bildim bileli ülkemde savaş var. Huzur yok. Artık hayatımı kurtarmak istiyorum.”

‘1000 dolar verdik’

Yeni hayat umuduyla yola çıkan Abdulkayum Nesim (28) ise şunları söyledi:

“Dört gün boyunca aç kaldık. Gelmekten başka şansım da yok. Buraya gelirken de kaçakçılara bin dolar verdik. Bütün paramız gitti. Sadece çalışıp para kazanmak istiyoruz. Afganistan’da iş yok, savaş var. 25 gündür yürüyoruz ve dışarıda yattık. Ülkemizdeki savaş bitene kadar gidemeyiz. İnşallah bir gün savaşlar biter evimize döneriz. Ben de arkamda ailemi bıraktım. Bırakmasam belki de Taliban’a asker olacaktım. Artık savaşlardan bıktık. Savaş değil, barış istiyoruz.”